The Death of Socrates: Sokrates'in Ölümü

Merhaba, Sanat Üniversitesi severleri… Sanat ve kültürün ayrılmaz bir parçası olan Felsefe’ye biraz meraklıysanız uzak geçmişe güzel bir yolculuk yapalım derim. Hazırsanız başlayalım. 😊

Birçoğunuz hemen tanımış olabilir, tanımayanlar için O hocaların hocası ünlü Sokrates (M.Ö 469-399). Yaz kış yalın ayak Atina sokaklarında dolaşan, karşısına kim çıkarsa çıksın onlarla sohbet eden, diyalog kuran Sokrates konuşmaktan kitap yazmaya vakti olmamış, hiçbir yazılı eser bize bırakmamıştır. Buna rağmen, bütün dünya Onu hocaların hocası olarak tarihe yazmıştır. Çünkü biz Onu öğrencisi Platon’dan tanıyoruz. Özellikle, Platon’un yazdığı DİYALOGLAR, SOKRATES’İN SAVUNMASI adlı eserleriyle anlamaya çalışıyoruz.


Sokrates yaşadığı dönem boyunca bilgiye önem vermiş en büyük erdemin bilgi olduğunu savunmuş, insanın ancak bilgi ile mutluluğa ulaşabileceğini bize anlatmaya çalışmıştır. O, bizler gibi gençlerle konuşmaktan çok hoşlanmakta, onların içerisindeki güzel ahlakı ve var olan bilgiyi (inneizm)* açığa çıkartmak için sürekli soru soran, cevap bulmaya çalışan bir filozoftur. Bu yüzden de Onu çekemeyenler, gençleri yoldan çıkarttığı düşüncesiyle krala şikayet ederler. Sokrates, mahkemeye çıkar, hiçbir yazılı eser bırakmayan Sokrates orada yine kendisini sözlü olarak savunur. Fakat, mahkeme onu ölüm cezasıyla cezalandırır. Baldıran zehirli şarabı içirilerek ölüme mahkum edilir. Son bir ayını hücrede geçirmesine izin verilen Sokrates bu süre zarfında sevdikleriyle, öğrencileriyle ve eşiyle vedalaşır. İşte bu sahneyi, bize anlatan en güzel tablo Jacques-Louis David’in “SOKRATES’İN ÖLÜMÜ” tablosudur.

Hüzünlü bir tablo… Yatağa uzanmış sol eli havada, sağ eli kendisine uzatılan zehirli şarabı alırken bile konuşan Sokrates. Arkadaşı Kriton Onu kaçırmak için ikna etmeye çalışmakta. Ayakucunda hüzünler içinde oturan öğrencisi Platon. Diğerleri, ağlamaklı… Bu sahneye daha fazla dayanamayan karısı ise ona veda ediyor… 1787 yılında Jacques-Louis David’in yaptığı bu tablo ile haksızlığa uğrayan ve bu yüzden de tarihe yazılan Sokrates’in bir demokrasi kurbanı olduğunu ifade ettiği için, önemli bir tablodur. Bu tablo benim için önemlidir çünkü 1789 Fransız İhtilali’nin temel kavramları olan hak, hukuk, adalet… gibi kavramların gelişmesinde etkili olmuştur. “Hiç kimse bilerek kötülük işlemez, kötülük bilgisizlikten ileri gelir.” diyen Sokrates maalesef bilgisizliğin, cahilliğin kurbanı olmuştur.

İSTESENİZ DE İSTEMESENİZ DE FELSEFİ BİR DÜNYADA YAŞIYORUZ. BİLGİYLE KALIN, FELSEFEDEN AYRILMAYIN! 😇💓






 *İnneizm: Bilginin doğuştan akılda var olduğunu savunan görüş.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

NAZIM HİKMET’İN SON ŞİİRİ: VERA’YA…

Tiyatronun Simgeleri: Tiyatro Maskları